کد مطلب:293 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:276

احکام صدقه
صدقه دادن كه یك اقدام خالصانه و صادقانه می باشد، مورد سفارش قرآن كریم و احادیث فراوان قرار گرفته و موجب خیر و بركت در زندگی، دفع بلا و مرگ های ناگهانی و شفای بیماران می شود، و همان طور كه پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله)فرموده: «كلّ معروف صدقه»(1)یعنی هر كار خیر و پسندیده ای، صدقه محسوب می شود، و اقداماتی كه موجب هدایت گمراهان، حمایت نیازمندان و عمران و آبادانی مادی و معنوی جامعه گردد، ماندگارتر و مفیدتر می باشد.



(مسأله 2715) «صدقه» بر دو قسم است:



اوّل: صدقه واجب، نظیر زكاتِ مال، زكات فطره، ردّ مظالم (یعنی جبران تجاوزات انسان به اموال مردم با جهل به صاحبان آنها كه به اجازه مجتهد جامع الشرایط صدقه داده می شود) و كفّاره های گوناگون.



دوم: صدقه مستحب، یعنی احسان و اعانت مالی به دیگران یا تأسیس مؤسسه خیریه كه منافع آن عاید عموم گردد كه درباره خواص و آثار آن روایات زیادی وارد شده است.



(مسأله 2716) صدقه دهنده علاوه بر این كه باید بالغ، عاقل و غیر سفیه باشد وبه واسطه ورشكستگی توسّط حاكم شرع از تصرّف در اموال خود منع نشده باشد، باید قصد قربت هم داشته باشد و صدقه را بدون عوض به شخص مورد نظر بدهد.



(مسأله 2717) صدقه دهنده پس از تحویل دادن مال نمی تواند آن را به هم بزند و صدقه را پس بگیرد، هر چند آن شخص از ارحام و بستگان او نباشد.



(مسأله 2718) كسی كه صدقه مستحب را می گیرد، لازم نیست مسلمان یا مؤمن



ــــــــــــــــــــــــــــ



1 ـ بحار الانوار،ج93،ص119.



[456]

باشد، بلكه به كافرِ اهل كتاب فقیری كه در بلاد مسلمانان با اجازه و رضایت آنها ساكن شده باشد نیز می توان صدقه مستحب داد.



(مسأله 2719) سیّد می تواند صدقات واجب یا مستحب خود را به سیّد یا غیر سیّد بدهد و غیر سیّد می تواند صدقه مستحب خود را به سیّد بپردازد، ولی در مورد پرداخت كفّارات و ردّ مظالم این كار خلاف احتیاط واجب است و غیر سیّد صدقه واجب خود ـ نظیر زكات مال و زكات فطره ـ را نمی تواند به سیّد بدهد.



(مسأله 2720) آنچه را كه انسان صدقه داده مكروه است از صدقه گیرنده بخرد یا به عنوان بخشش از طرف او قبول نماید، ولی اگر به ارث به او برسد، قبول آن مانعی ندارد.



(مسأله 2721) ردّ كسی كه درخواست كمك كرده و نیز درخواست كمك از دیگران بدون داشتن نیاز، شدیداً كراهت دارد و گاهی جایز نیست.